Dergiyi hazırladığımız günlerdi. Bir arkadaşımızdan ‘imdat’ mesajı aldık. “Etrafında benim çalışabileceğim bildiğin bir yer var mı?” Seçil Epik homofobiyle burun buruna çalışmak uğruna kurdeşen döken bir lezbiyenin mücadelesi üzerinden iş ortamında LGBTİ olmaya ve homofobiye değindi.
Gelen mesajın devamı: “Kanser olacağım yoksa şu an çalıştığım yerde. İğrenç homofobik insanlarla dolu. Psikolojimi bozuyorlar, her yerim yara içinde sıkıntıdan. İş bakıyorum artık. İlgi alanlarımla alakalı şeylere bakıyorum da tipimden dolayı geri dönüşler olumsuz hep. (Olumsuz bulunan, kısa saçlı ve erkeksi giyinen genç bir kadın olması.) İnsanlar homofobik olma konusunda çok başarılılar.”
Bu haykırış İstanbul’da yaşayan, iyi bir üniversitenin iyi bir bölümünden mezun bir lezbiyene ait. Yaratıcılığını kullandığı mesleğinde artık stresten yaratıcılığının bile öldüğünden bahsediyor. İnsan neden diye düşünmeden edemiyor, neden bu nefret?
Özel olsun kamu olsun her iş alanında bir ayrımcılık, bir baskı ile karşılaşıyor LGBTİ’ler. Son yıllarda hareketin görünürlüğünün arttığından bahsediyoruz, “Gezi’nin birleştirici gücü” diyoruz. Öyle ya, kimse de inkâr edemez, 50 kişiyle başlayan Onur Yürüyüşü’nün bugün 10.000’leri buluyor olması bile bunun bir göstergesi. Ama gelin görün ki LGBTİ’lerin yaşadığı sorunlar maalesef bu destek hızıyla orantılı bir şekilde azalmıyor. Özel sektörün kamuya kıyasla nispeten daha rahat ve ılımlı olduğunu düşünsek de baskı görmeyen, hiç olmadı bakış ya da sözle rahatsız edilmeyen LGBTİ bireylerin sayısı çok az. İş yerinde baskıya, tacize uğramayan LGBTİ’lerin ise ortak bir özelliği var: Görünür olmamak. Açıkçası sorun yaşamamak çoğunlukla işverenin ya da çalışma arkadaşlarının eşcinsel dostu olmasından çok, söz konusu LGBTİ’nin görünürlüğünün olmamasından, görünüş ve davranış olarak heteronormatif kalıplara uymasından kaynaklanıyor. Translar, trans geçiş sürecinde olan kadın ve erkekler ise bu grubun en şanssızları. Çoğu kendi mesleklerini yapamadığı için çareyi eşcinsel kafelerde ve barlarda garsonluk, barmenlik yapmakta buluyor. Çünkü orası gizlenmek zorunda olmadıkları tek yer. Geçiş sürecindeki bir trans “Neden çalışmıyorsun?” sorusuna şöyle cevap veriyor: “İlaç kullanıyorum ve göğüslerim çıkmaya başladı. Beni iki ay önce gören arkadaşlarım bile değişimim karşısında şaşırıyor ve seviniyor. Makyaj yapmak ve saçlarımı uzatmak istiyorum. Ama ruhsal değişim geçirdiğim bu süreçte çalışma arkadaşlarımın tepkileriyle karşılaşacak olmanın düşüncesi bile kötü.”
En başa dönecek olursak, şimdilik elimizden gelen tek şey bu ay bu metni okumanıza sebep olan arkadaşımızdan CV’sini bize göndermesini istemek oldu. LGBTİ örgütlerin de ilişkilendiği, homofobiyle karşılaşmayacağı iş yerlerine, kurumlara başvurması için yardımcı olabileceğimizi söyledik. SPoD LGBTİ derneğinin zorda hissedenlere psikolojik destek hizmeti verdiğini de yeri gelmişken belirtelim. (psikoterapi@spod.org.tr, www.spod.org.tr)
Seçil Epik
http://www.timeoutistanbul.com/lgbti/makale/3594/Ofiste-LGBT%C4%B0-var