Çok sayıda televizyon dizisinde yer alan Göksu Başaran, transseksüel bir kadın oyuncu olarak şehir ve devlet tiyatrolarında oyuncu olmak istiyor.
![]()
Göksu Başaran, 34 yaşında transseksüel bir oyuncu. Avrupa Yakası ile başladığı oyunculuk serüvenine çeşitli dizilerde, oynadığı yan rollerle devam ediyor. Onun asıl hedefi ise başarılı bir tiyatro oyuncusu olmak. Tiyatro Opal olarak LGBT’lilerin çoğunlukta olduğu bir oyunla seyirci karşısına çıkmaya hazırlanan Başaran, Devlet ve Şehir tiyatrolarına bir çağrıda bulunuyor ve “Neden bu iki büyük devlet kurumunda trans oyuncu yok” diyerek kapıların kendilerine açılmasını istiyor.
Bugün aynı zamanda eşcinselliğin “hastalık" sınıflandırmasından çıkarıldığı “17 Mayıs, Uluslararası Homofobi ve Transfobi Karşıtlığı Günü”. Bizde sizler için Oyuncular Sendikası’nın ilk ve tek transseksüel üyesi olan Göksu Başaran'la kendi hikayesini ve trans bireylerin var olma sürecini konuştuk.
Öncelikle oyunculuk serüveninizle başlayalım?
Bulgaristan’da doğdum büyüdüm. 14 yaşında Türkiye’ye geldim. Oyuncu olmak en büyük hayalimdi ve bir ajansa yazıldım. Bir süre çocuk modelliği yaptım. “Yapmak istediğim iş bu değil” diyerek, oyunculuğa odaklandım. 2006'da erkek arkadaşım beni bir dizi setine götürmesiyle oyunculuğa adım attım.
Hangi diziydi?
Avrupa Yakası’nın setine gitmiştik. O gün oyunculuk teklifi aldım. Rolüm de sadece yürüyerek geçmek! Çok heyecanlı olduğum için bir kere düştüm. Sahneyi tekrar çekmek zorunda kalmışlardı. O zamandan beri oyunculuğa devam ediyorum. Sonra birkaç dizide figüran olarak yer aldım. Daha sonra ‘Menekşe ile Halil’, ‘Akasya Durağı’ ve ‘Küçük Ağa’ gibi dizilerde yan rollerde oynadım.
Bir trans oyuncu olarak, işinizin diğer oyunculara göre daha zor olduğunu düşünüyor musunuz?
Çok zor. Setlere gittiğimizde bir trans sahnesi çekileceği zaman bile zorluklar yaşıyoruz. Utanıyoruz, sıkılıyoruz. Çünkü set arkası çalışanlardan, herkes size farklı bakıyor. Sözlü tacizler maruz kalıyoruz. Sadece biz transseksüeller değil, ünlü kadın oyuncularda bunu yaşıyor aslında. Ahlaksız tekliflerde bulunabiliyorlar.
Figüran bile olmazsın dediler
Hangi rolleri oynamanız için teklifler geliyor?
Genelde transseksüel roller için teklif geliyor. Ama ben bir erkeği, bir hayat kadınını, emekli bir öğretmeni veya Karadeniz şivesiyle konuşan bir kadını da canlandırabilirim. Örneğin ‘Akasya Durağı’nda oynadığımda arkadaşlarım beni eleştirmişlerdi. Dizide transfobik diyaloglar geçiyor diye. Sette aşağılanacak laflar da duydum, beni kovmaya çalıştılar. ‘Trans kadınsın oynayamasın, figüran bile olamasın’ dediler. Hayır oynayacağım dedim. Orada beş dakikalık yürüyüş de olsa yer almalıydım. Çünkü bu raddeye bu şekilde gelebilirdim.
Hiç kızmıyor musunuz, neden bu saydığınız teklif gelmiyor diye?
Bazı ünlü oyuncular ve yapımcılar translarla ilgili gündeme gelmek istemiyorlar. Ünlü arkadaşlarım var ama çok nadir görüşüyoruz. Bizlerle görünmek istemezler. Çünkü isimlerinin zedeleneceğini düşünürler. Farklı dedikodular yayılıyor. Mesela bir kadın oyuncu, bir transseksüel ile görüldüğü zaman ‘Acaba lezbiyen mi’ diyorlar. Ya da bir erkek oyuncuyu, trans kadınla yanyana göründüklerinde, eşcinsel olduğunu düşünüyorlar. Bu tarz önyargılar nedeniyle oyuncularda bizimle çok bir araya gelmek istemiyor.
Bu önyargıları aşılabileceğinizi düşünüyor musunuz?
Beni sevene de çok teşekkür ediyorum, sevmeyene de. Sadece şunu söylemek istiyorum: Saygı duysunlar. Artık cinsiyeti ortadan kaldırmamız gerekiyor. Bizi insan olduğumuz için sevsinler. Hepimiz önce insanız.
Transfobinin bu kadar yaygın olmasını neye bağlıyorsunuz?
Ailemle yaşıyorum ve hayatım boyunca seks işçiliği yapmadım. Tolumda sanki bütün transseksüeller seks işçiliği yapıyor algısı var. Bir de erkek oyuncular kadın kılığına girmesinler, trans oyuncuları oynatsınlar. Çünkü bizim imajımızı çok kötü gösteriyorlar. Bazıları tabii ki çok güzel kadın olabiliyor, makyaj ve saçla. Bazıları ise çok itici ve komik… Onları izleyen seyirciler, bize farklı gözle bakıyor. Farklı bir imaj çiziyorlar. Bu nedenle her tiyatro sahnesinden mutlaka bir- iki trans oyuncu olması gerektiğini düşünüyorum. Şu anda Esmeray, Hayta Sözeri ve Seyhan Arman ve ben onların izinde ilerliyorum. Bu sayı sizce de az değil mi? Mesela şehir ve devlet tiyatroların da kadrolu transa bir kadın oyuncu yok. Ve ben kadrolu oyuncu olmak istiyorum. Zor olduğunu biliyorum ama bunun için mücadele edeceğim.
Neden özellikle şehir ve devlet tiyatrolarından kadro istiyorsunuz?
Çünkü biz de bu ülkenin vatandaşlarıyız. Ve bizim de o sahnede olmaya hakkımız var. Nasıl bir kadın ve erkek oyuncunun bu ideali varsa, benim de var. Oyunculuk mesleğimi yapmak istiyorum sadece.
Çok cazip bir meslek, herkes oyuncu olmak istiyor.
Ben çok iddialıyım. İyi bir tiyatro oyuncusu olmak istiyorum. Çok güzel yerlere geleceğim. Bunu zamanla görecek herkes. Şu an beni destekleyen hocam Dilruba Saatçi. LGBT’lerin neler yapabileceğini gösteriyor. Grup Opal olarak bizler de herkese göstereceğiz.
Transseksüel kimliğinizi çok rahatlıkla söylüyorsunuz.
Kendimi niye saklıyayım ki. Benim birkaç tanıdığım evli, çok güzel konumlarda olan tras kadınlar var. Ama kendilerini saklıyorlar. Ben neysem oyum. İnsanların benim hakkımda, ne konuştuklarına önem vermiyorum. Arkadaşlarıma her zaman şunu söylemek istiyorum: Seks işçiliği yapmadan önce bir oturup düşünsünler, çok güzel meslekleri olan arkadaşlarımız var. Maalesef yapamayıp, hayat kadınlığına yönelebiliyorlar. Aslında çok kolay bir hayat değil.
İlerde bir trans Cumhurbaşkanı da olabilir
Her trans birey sizin kadar şanslı değil. İş bulmakta zorlandığı için seks işçiliğineyöneliyor. Günümüzde transseksüeller için yaşam biraz daha kolaylaştı mı?
Eskiden bu kadar özgür değildi translar, ben de dahil. Mesela ben şu anda sizinle röportaj yapabiliyorum. Kafede çay içip sohbet edebiliyoruz. Bir hastaneye gittiğimiz zaman LGBT bireyi geldi diye umursamazlık yapmıyorlar artık. Arabam yok. Toplu taşıma araçlarını kullanıyorum. Bundan 10 yıl öncesine gidersek, bunların hiçbirini yapamıyorduk. Bu tabii LGBT’lilerin mücadelesiyle oldu. İlerde bizi Mecliste de görebilirsiniz. Bunlar yaşanacak. Biz görmesek de bizden sonra gelecek nesil, bir başbakan ve cumhurbaşkanının transseksüel olabileceğine tanıklık edecek. Her şeyi başarabiliriz sadece bize yol açsınlar. Buyurun gelin bizim çatımızda size de yer var desinler yeter.
LGBT bireyleri için Çapa’da bir bölüm açıldı
Ne tavsiyeler de bulunacaksın onlara?
Her bir trans kadın oyunculuk da yapabilir, şarkı da söyleyebilir, doktor da olabilir vs. Sadece o kabuktan çıksınlar. Kapılar yüzlerine kapatılsa da yılmasınlar. Mutlaka açılacak bir kapı vardır. Ve az parayla yetinmeyi bilsinler. Kolay dedikleri aslında hiç kolay olmayan hayat kadınlığını seçmesinler. Ben de çok zorluklar yaşadım ama bunu beni yıldırmıyor. Üstüne üstüne gidiyorum. Yaşadıkları baskılardan psikolojileri bozuluyor. Ben onlara şunu öneriyorum. Çapa Tıp Fakültesi’nde LGBT bireyleri hakkında bir bölüm açıldı. Oradan gidip yardım alabilirler. Ben de yardım aldım.
Hakkımı sendika savunacak
Oyuncular sendikasının tek transseksüel oyuncusunuz. Örgütlü oyuncu olmaya nasıl karar verdiniz?
İlerde karşıma dizi ile ilgili bir problem çıktığında, sendikamın yanımda olmasını istiyorum. Çünkü sözleşme yaparken, bazı problem yaşayabiliyoruz yapımcılarla. Hakkımı kim savunacak? Oyuncular Sendikası. Çünkü bizler için kuruldu.
Ülkemiz de sendikalı olduğunuz zaman iş bulmanız zorlaşıyor. Sizin sektörde sendikalı oyunculara nasıl bakılıyor?
Bazı yapımcıların işine gelmiyor tabii ki, çünkü haklarınızı bilmiş oluyorsunuz. Yapımcılar da bunun bilincinde olduğu için sendikalı oyuncularla pek çalışmak istemiyorlar. Çünkü bir sete gittiğimde sendikalıyım dediğim anda bana sigorta yapmak zorundalar.
Canan Ergüder gibi oynamak istiyorum
Hangi rolü oynamayı çok isterdiniz?
Meltem İlerioğlu ve Canan Ergüder ile oynamak istiyorum. Canan Ergüder’e bayılıyorum. Ergüder, LGBT camiasını da destekliyor. Kendisini ekranlardan tanıyorum. Şu anda Haluk Bilginer ile ‘Nehir’ oyununu oynuyorlar. Bizzat canlı izlemek istiyorum.
Oynamak istediğin jön var mı?
Erkan Bektaş ve Barış Kılıç olabilir. Onlar çok yakışıklı ve ağırlar. Ben ağırbaşlı erkeği seviyorum.
Bir sinema filmde oynayacağınızı söylediniz? Rolünüzden bahseder misiniz?
Henüz çekimlere başlamadığımız için konusundan bahsetmem doğru olmaz. Ama şunu söyleyebilirim: Gerçek hayattan yola çıkan bir hikaye olacak. Başrolde ben varım.
Trans bir kadını oynayacağım.
.
Psikiyatrist desteği aldıktan sonra ameliyat oldum
Ameliyat olmaya nasıl karar verdiniz?
Kız gibiydim. Bulgaristan'da doğup büyüdüğüm için yadırganmıyordu. ‘Neden böylesin’ diye hiçbir zaman sorulmadı. Türkiye’ye geldiğimde bir trans kadınla tanıştım ve o beni yönlendirdi. Ve aileme açıldım. ‘Ben cinsiyet değiştirip kadın olmak istiyorum’ dediğimde önce tabii ki şaşırdılar sonra düşünüp taşınıp bana destek oldular. Sonra psikiyatr desteği aldım ve ameliyat oldum.
http://yurtgazetesi.com.tr/m/kultur-sanat/tras-bir-oyuncuyum-sehir-tiyatrolarindan-kadro-istiyorum-h88185.html
.jpg)
Bugün aynı zamanda eşcinselliğin “hastalık" sınıflandırmasından çıkarıldığı “17 Mayıs, Uluslararası Homofobi ve Transfobi Karşıtlığı Günü”. Bizde sizler için Oyuncular Sendikası’nın ilk ve tek transseksüel üyesi olan Göksu Başaran'la kendi hikayesini ve trans bireylerin var olma sürecini konuştuk.
Öncelikle oyunculuk serüveninizle başlayalım?
Bulgaristan’da doğdum büyüdüm. 14 yaşında Türkiye’ye geldim. Oyuncu olmak en büyük hayalimdi ve bir ajansa yazıldım. Bir süre çocuk modelliği yaptım. “Yapmak istediğim iş bu değil” diyerek, oyunculuğa odaklandım. 2006'da erkek arkadaşım beni bir dizi setine götürmesiyle oyunculuğa adım attım.
Hangi diziydi?
Avrupa Yakası’nın setine gitmiştik. O gün oyunculuk teklifi aldım. Rolüm de sadece yürüyerek geçmek! Çok heyecanlı olduğum için bir kere düştüm. Sahneyi tekrar çekmek zorunda kalmışlardı. O zamandan beri oyunculuğa devam ediyorum. Sonra birkaç dizide figüran olarak yer aldım. Daha sonra ‘Menekşe ile Halil’, ‘Akasya Durağı’ ve ‘Küçük Ağa’ gibi dizilerde yan rollerde oynadım.
Bir trans oyuncu olarak, işinizin diğer oyunculara göre daha zor olduğunu düşünüyor musunuz?
Çok zor. Setlere gittiğimizde bir trans sahnesi çekileceği zaman bile zorluklar yaşıyoruz. Utanıyoruz, sıkılıyoruz. Çünkü set arkası çalışanlardan, herkes size farklı bakıyor. Sözlü tacizler maruz kalıyoruz. Sadece biz transseksüeller değil, ünlü kadın oyuncularda bunu yaşıyor aslında. Ahlaksız tekliflerde bulunabiliyorlar.
Figüran bile olmazsın dediler
Hangi rolleri oynamanız için teklifler geliyor?
Genelde transseksüel roller için teklif geliyor. Ama ben bir erkeği, bir hayat kadınını, emekli bir öğretmeni veya Karadeniz şivesiyle konuşan bir kadını da canlandırabilirim. Örneğin ‘Akasya Durağı’nda oynadığımda arkadaşlarım beni eleştirmişlerdi. Dizide transfobik diyaloglar geçiyor diye. Sette aşağılanacak laflar da duydum, beni kovmaya çalıştılar. ‘Trans kadınsın oynayamasın, figüran bile olamasın’ dediler. Hayır oynayacağım dedim. Orada beş dakikalık yürüyüş de olsa yer almalıydım. Çünkü bu raddeye bu şekilde gelebilirdim.
Hiç kızmıyor musunuz, neden bu saydığınız teklif gelmiyor diye?
Bazı ünlü oyuncular ve yapımcılar translarla ilgili gündeme gelmek istemiyorlar. Ünlü arkadaşlarım var ama çok nadir görüşüyoruz. Bizlerle görünmek istemezler. Çünkü isimlerinin zedeleneceğini düşünürler. Farklı dedikodular yayılıyor. Mesela bir kadın oyuncu, bir transseksüel ile görüldüğü zaman ‘Acaba lezbiyen mi’ diyorlar. Ya da bir erkek oyuncuyu, trans kadınla yanyana göründüklerinde, eşcinsel olduğunu düşünüyorlar. Bu tarz önyargılar nedeniyle oyuncularda bizimle çok bir araya gelmek istemiyor.
Bu önyargıları aşılabileceğinizi düşünüyor musunuz?
Beni sevene de çok teşekkür ediyorum, sevmeyene de. Sadece şunu söylemek istiyorum: Saygı duysunlar. Artık cinsiyeti ortadan kaldırmamız gerekiyor. Bizi insan olduğumuz için sevsinler. Hepimiz önce insanız.
Transfobinin bu kadar yaygın olmasını neye bağlıyorsunuz?
Ailemle yaşıyorum ve hayatım boyunca seks işçiliği yapmadım. Tolumda sanki bütün transseksüeller seks işçiliği yapıyor algısı var. Bir de erkek oyuncular kadın kılığına girmesinler, trans oyuncuları oynatsınlar. Çünkü bizim imajımızı çok kötü gösteriyorlar. Bazıları tabii ki çok güzel kadın olabiliyor, makyaj ve saçla. Bazıları ise çok itici ve komik… Onları izleyen seyirciler, bize farklı gözle bakıyor. Farklı bir imaj çiziyorlar. Bu nedenle her tiyatro sahnesinden mutlaka bir- iki trans oyuncu olması gerektiğini düşünüyorum. Şu anda Esmeray, Hayta Sözeri ve Seyhan Arman ve ben onların izinde ilerliyorum. Bu sayı sizce de az değil mi? Mesela şehir ve devlet tiyatroların da kadrolu transa bir kadın oyuncu yok. Ve ben kadrolu oyuncu olmak istiyorum. Zor olduğunu biliyorum ama bunun için mücadele edeceğim.
Neden özellikle şehir ve devlet tiyatrolarından kadro istiyorsunuz?
Çünkü biz de bu ülkenin vatandaşlarıyız. Ve bizim de o sahnede olmaya hakkımız var. Nasıl bir kadın ve erkek oyuncunun bu ideali varsa, benim de var. Oyunculuk mesleğimi yapmak istiyorum sadece.
Çok cazip bir meslek, herkes oyuncu olmak istiyor.
Ben çok iddialıyım. İyi bir tiyatro oyuncusu olmak istiyorum. Çok güzel yerlere geleceğim. Bunu zamanla görecek herkes. Şu an beni destekleyen hocam Dilruba Saatçi. LGBT’lerin neler yapabileceğini gösteriyor. Grup Opal olarak bizler de herkese göstereceğiz.
Transseksüel kimliğinizi çok rahatlıkla söylüyorsunuz.
Kendimi niye saklıyayım ki. Benim birkaç tanıdığım evli, çok güzel konumlarda olan tras kadınlar var. Ama kendilerini saklıyorlar. Ben neysem oyum. İnsanların benim hakkımda, ne konuştuklarına önem vermiyorum. Arkadaşlarıma her zaman şunu söylemek istiyorum: Seks işçiliği yapmadan önce bir oturup düşünsünler, çok güzel meslekleri olan arkadaşlarımız var. Maalesef yapamayıp, hayat kadınlığına yönelebiliyorlar. Aslında çok kolay bir hayat değil.
İlerde bir trans Cumhurbaşkanı da olabilir
Her trans birey sizin kadar şanslı değil. İş bulmakta zorlandığı için seks işçiliğineyöneliyor. Günümüzde transseksüeller için yaşam biraz daha kolaylaştı mı?
Eskiden bu kadar özgür değildi translar, ben de dahil. Mesela ben şu anda sizinle röportaj yapabiliyorum. Kafede çay içip sohbet edebiliyoruz. Bir hastaneye gittiğimiz zaman LGBT bireyi geldi diye umursamazlık yapmıyorlar artık. Arabam yok. Toplu taşıma araçlarını kullanıyorum. Bundan 10 yıl öncesine gidersek, bunların hiçbirini yapamıyorduk. Bu tabii LGBT’lilerin mücadelesiyle oldu. İlerde bizi Mecliste de görebilirsiniz. Bunlar yaşanacak. Biz görmesek de bizden sonra gelecek nesil, bir başbakan ve cumhurbaşkanının transseksüel olabileceğine tanıklık edecek. Her şeyi başarabiliriz sadece bize yol açsınlar. Buyurun gelin bizim çatımızda size de yer var desinler yeter.
LGBT bireyleri için Çapa’da bir bölüm açıldı
Ne tavsiyeler de bulunacaksın onlara?
Her bir trans kadın oyunculuk da yapabilir, şarkı da söyleyebilir, doktor da olabilir vs. Sadece o kabuktan çıksınlar. Kapılar yüzlerine kapatılsa da yılmasınlar. Mutlaka açılacak bir kapı vardır. Ve az parayla yetinmeyi bilsinler. Kolay dedikleri aslında hiç kolay olmayan hayat kadınlığını seçmesinler. Ben de çok zorluklar yaşadım ama bunu beni yıldırmıyor. Üstüne üstüne gidiyorum. Yaşadıkları baskılardan psikolojileri bozuluyor. Ben onlara şunu öneriyorum. Çapa Tıp Fakültesi’nde LGBT bireyleri hakkında bir bölüm açıldı. Oradan gidip yardım alabilirler. Ben de yardım aldım.
Hakkımı sendika savunacak
Oyuncular sendikasının tek transseksüel oyuncusunuz. Örgütlü oyuncu olmaya nasıl karar verdiniz?
İlerde karşıma dizi ile ilgili bir problem çıktığında, sendikamın yanımda olmasını istiyorum. Çünkü sözleşme yaparken, bazı problem yaşayabiliyoruz yapımcılarla. Hakkımı kim savunacak? Oyuncular Sendikası. Çünkü bizler için kuruldu.
Ülkemiz de sendikalı olduğunuz zaman iş bulmanız zorlaşıyor. Sizin sektörde sendikalı oyunculara nasıl bakılıyor?
Bazı yapımcıların işine gelmiyor tabii ki, çünkü haklarınızı bilmiş oluyorsunuz. Yapımcılar da bunun bilincinde olduğu için sendikalı oyuncularla pek çalışmak istemiyorlar. Çünkü bir sete gittiğimde sendikalıyım dediğim anda bana sigorta yapmak zorundalar.
Canan Ergüder gibi oynamak istiyorum
Hangi rolü oynamayı çok isterdiniz?
Meltem İlerioğlu ve Canan Ergüder ile oynamak istiyorum. Canan Ergüder’e bayılıyorum. Ergüder, LGBT camiasını da destekliyor. Kendisini ekranlardan tanıyorum. Şu anda Haluk Bilginer ile ‘Nehir’ oyununu oynuyorlar. Bizzat canlı izlemek istiyorum.
Oynamak istediğin jön var mı?
Erkan Bektaş ve Barış Kılıç olabilir. Onlar çok yakışıklı ve ağırlar. Ben ağırbaşlı erkeği seviyorum.
Bir sinema filmde oynayacağınızı söylediniz? Rolünüzden bahseder misiniz?
Henüz çekimlere başlamadığımız için konusundan bahsetmem doğru olmaz. Ama şunu söyleyebilirim: Gerçek hayattan yola çıkan bir hikaye olacak. Başrolde ben varım.
Trans bir kadını oynayacağım.
.
Psikiyatrist desteği aldıktan sonra ameliyat oldum
Ameliyat olmaya nasıl karar verdiniz?
Kız gibiydim. Bulgaristan'da doğup büyüdüğüm için yadırganmıyordu. ‘Neden böylesin’ diye hiçbir zaman sorulmadı. Türkiye’ye geldiğimde bir trans kadınla tanıştım ve o beni yönlendirdi. Ve aileme açıldım. ‘Ben cinsiyet değiştirip kadın olmak istiyorum’ dediğimde önce tabii ki şaşırdılar sonra düşünüp taşınıp bana destek oldular. Sonra psikiyatr desteği aldım ve ameliyat oldum.
http://yurtgazetesi.com.tr/m/kultur-sanat/tras-bir-oyuncuyum-sehir-tiyatrolarindan-kadro-istiyorum-h88185.html