Mehmet Tarhan, HDP Parti Meclisi’nin genç ama deneyimli üyelerinden biri. Uzun yıllar boyunca sürdürdüğü vicdani ret mücadelesi ve LGBTİ mücadelesi içinde demokrasi cephesinin ön saflarında yer almış olan Tarhan, HDK-HDP sürecinde de başından beri aktif rol aldı.
![]()
Mehmet Tarhan ile hem seçim sonrası HDP’nin tavrını, hem vicdani ret hakkını, hem de LGBTİ Onur Haftası’nı konuştum:
? HDP parti meclisi üyesi, aynı zamanda bir aktivistsiniz. Öncelikle hemen seçimin ardından, gündem de böyle yoğunken röportaj teklifimizi kabul ettiğiniz için teşekkür ederiz.
Ben teşekkür ederim.
? Bir kaç soru hazırladım sizin için, bunları cevaplayalım mümkünse. HDP’nin seçim başarısını konuşalım önce, bu başarıyı getiren en önemli etkenler nelerdi sizce?
Çok fazla şey var, hangisini yarıştırırım bilemiyorum ama birincisi partinin ortaya koyduğu bir yeni siyaset anlayışı hani belli bir arayışta olan çeşitli kesimlerde karşılık buldu. Özellikle Kürt halkı için çok birleştirici bir siyasi propaganda yapınca karşılığını da dolayısıyla bulmuş oldu. Tabii bu sürece AKP’nin politikaları, barış müzakerelerinin geldiği aşamalar gibi etkiler de oldu ama Batı tarafından bakacak olursak HDP’nin çizmiş olduğu siyaset, bütün o seçim süresince yaşanan onca olaya rağmen gösterdiği barış iradesi, sanırım Batı’da da barış talebinde olanları partiye doğru yönlendirdi.
? Bundan sonra sizce ne olur? Nasıl bir hükümet, nasıl bir koalisyon olur?
Görünen o ki, AKP’nin bir hükümeti olacak, şu anda İstanbul AKP-CHP koalisyon kursun istiyor ama AKP açısından özellikle çözüm sürecinde geldiği aşamadan dolayı MHP ile koalisyon kurmak daha kolay gibi görünüyor, MHP’nin taleplerini karşılaması daha kolay geliyor. AKP’ye dolayısıyla MHP ile koalisyon daha yürütülebilir geliyor ve MHP’yi kendine yiyebileceği bir küçük ortak olarak görmesi bu olasılığı güçlendiriyor.
? Bu MHP’nin sonunun geldiğini göstermez mi?
AKP ile koalisyona giren her parti eriyecektir, bu 13 yıllık kötü sicilden sonra toplumun artık yarısından fazlasını oluşturan grubun ve birlikte hareket etme iradesine sahip olan örgütlü kesimlerinin tamamen sırt çevirdiği bir AKP ile kurulacak iktidar ülkede bir siyasal rahatlama, ilerleme, genişleme, demokratikleştirme getirmeyeceği gibi koalisyon yapacağı bütün partiler eriyecektir. MHP için daha önceki koalisyon deneyimleri ortada, yüzde 9,5 ile baraj altında kaldılar ama sonra o barajın üstüne çıkmayı başardılar. DYP, ANAP, DSP gibi yok olup gitmediler, dolayısıyla MHP’nin biraz buna güvendiğini düşünüyorum ben. Yüzde 16’lardan düşüş yaşayabileceklerini ama eğer bu süreçte özellikle cemaatin temizlendiği kadrolara MHP’nin yerleşmesiyle birlikte, devlette güçlenmesiyle birlikte bir yandan da yukarıya doğru hareket edebilecekmiş gibi bir hesap yaptığını düşünüyorum yani bir kumar oynayacaklar.
? HDP’nin bu süreçteki tavrı ne olmalıdır?
HDP için iki seçenek sunuluyor ortaya, bir tanesi AKP ile koalisyon, bu tamamen reddedilen bir durum, seçmenlerine de yapmayacağını söz verdiği bir durum bu. Seçmenlerine söz vermek derken hani sanki Türk seçmenlerine söz verilmiş gibi davranılıyor ama aslında Kürtler’e verdiği bir söz var hem barış müzakereleri için uğraşmak hem de barış masasını devirmiş bir partiye destek vermemek. Dolayısıyla AKP ile koalisyon söz konusu değil. Diğer seçenek, CHP-MHP-HDP olarak gözüküyor ama AKP ile koalisyon yapmasına tamamen karşı çıkılırken MHP ile koalisyon yapması, MHP’yi desteklemesini beklemek çok hayalci bir beklentidir. HDP’ye verilen görev, toplumsal barış mücadelesini, demokratikleşme mücadelesini toplumsal alanda ve parlamentoda çok daha güçlü bir şekilde bizim daha güçlü desteğimizle temsilcimiz olarak onaylanmış olarak yürütmektir. Dolayısıyla HDP’ye düşen görev muhalefettir, bu süreçte de özellikle geçtiğimiz anayasa çalışmaları hani 2011’de ortaya koyduğu o zamanki BDP olan HDP üzerine ortaya konan anayasa önerileri, ondan öncesinde ülkenin demokratikleştirilmesi, sağlıklı bir anayasa yapılabilmesi için yol haritası ve oradaki talepler Dolmabahçe’de duruyor. Bunlar üzerinden hem toplumsal alanda hem de parlamentoda muhalefet yürütülmeli.DSC_0079
? AKP’nin savaş politikalarına karşı HDP’nin tavrı ne olmalıdır?
HDP, şu ana kadar yürüttüğü tavrı devam ettirmeli hani barışın yanında ama o barış iradesini güçlü bir biçimde ortaya koyan bir halde sürmeli. Gerçekten de parlamenter sistemdeki sayısal çoğalmanın avantajlarını da güçlü bir şekilde ortaya koymalı. Çünkü, tek partinin hakim olduğu parlamentodan bahsetmiyoruz, tabii bu hakimiyet pek çok kurumda kırılacak, bunları çok güçlü kullanması gerekiyor. İkincisi, HDP’nin toplumsal meşruiyeti oldukça arttı, dolayısıyla bu toplumsal meşruiyeti daha da genişletecek, daha farklı kesimleri de içine alabilecek bir yolda yürütmesi gerekiyor.
? Türk Silahlı Kuvvetleri’nin sınırda DAİŞ ile ilişkisi Suriye’den geçişlerin olduğunu gösteren fotoğraflar ile belgelendi. Türkiye Cumhuriyeti Rojava’da gizli de olsa müdahil, tam da bu dönemde Kürt gençleri için vicdani ret elzem değil mi?
Saldırgan olan, zulmeden, egemen olan ulustan ya da yapıdan feragat etmek, oradan ayrılmak, ordan çekilmek etkilidir, dünyadaki barış örnekleri de böyle oldu.Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan Kürtler için şöyle bir durum var, Türkiye Cumhuriyeti ordusunda hizmet etmek oldukça zorlayıcıdır. Dolayısıyla, vicdani ret Türkiye’de etkili olabilmelidir diye düşünüyorum ama bunun koşulları Türkiye’nin hukuki durumu vs. açısından baktığımızda pek çok genç için uygun değil, hani işsizlik, kimliksizlik, kaçak hayatı sürmek vs. bu tip şeyler insanları çok kısıtlıyor. Dolayısıyla, vicdani retçi olarak herkes bunu yapmalı diyemiyorum çünkü, herkes bu hakkını kullanabilecek bazı imkânlara sahip olmayabilir. Devlet zaten böyle bir imkân sağlasa bile en alt tabakadaki kesimi bu haktan en son yararlanabilir duruma getirirler ama şu var ki eğer barış politikası yapacaksak savaş araçlarını zayıflatmamız gerekiyor, dolayısıyla daha enternasyonel bir bakışa gidip aynen Kobanê direnişi sırasında sınırınların yıkıldığı gibi bir yöne doğru gidilmelidir. Tabii bunlar kitlesel olarak yapılabilirse, hani sınırı 3 kişi, 5 kişinin yıkması pek mümkün değildi, vicdani ret açısından da eğer Kürt gençleri bu süreçte Ortadoğu’da savaşan Kürt halkına karşı savaşı desteklememe, orduya destek olmamayı kitlesel bir biçimde yürütürlerse, daha etkili olacaktır diye düşünüyorum.
? LGBTİ Onur haftası içerisindeyiz, HDP, LGBTİ mücadelesini nasıl geliştirmeli?
DEHAP zamanından beri HDP parti tüzüğünde cinsel yönelim ayrımcılığını yasaklayan maddeler var. HDK’nin LGBTİ koordinasyonu da var ama çok iyi çalışamadılar, hem bizlerin yetmezliği var hem de HDK içerisinde bir yetmezlik var. Geçtiğimiz bu 3 seçim döneminde şunu gördük ki ilkesel bir şekilde LGBTİ haklarını savunmak artık oy kaybettiren bir şey değil, belki de oradan oy kazandırmıyor olabilir ama hem Demirtaş kampanyasında gördük hem yerel seçimlerde gördük hem de genel seçimde daha güçlü bir şekilde AKP, AKP medyası, cumhurbaşkanı, başbakan, çeşitli temsilciler, mahallelerde dağıtılan broşürler, bizim LGBTİ adayımızla ilgili ciddi saldırılar oluşturuldu ama buna rağmen muhafazakâr kimliğiyle bilinen seçmen grupları bile HDP’nin ortaya koyduğu, Kürt siyasal hareketinin ortaya koyduğu özgürlüklerin herkes için olduğu ve insan haklarının herkes için olduğu algısı belli bir düzeyde yerleşiyor. Bunun karşılığında da HDP bir kayıpla değil, güçlü bir yükselişle çıktı. Dolayısıyla, HDP’nin bu noktada artık LGBTİ mücadelesini ilkesel düzeyde toplumsal olarak yaygınlaştırmak için bazı yollar bulması gerekiyor. Burada en çok görev HDP’deki LGBTİ’lilere düşüyor yani bizlere düşüyor. Bizler de o yüzden seçimlerden önce seçim bildirgesine kadar yeniden yapılanma, HDP’nin LGBTİ politikaları üretebilecek, LGBTİ’lilerin perspektifiyle toplumsal politikalar üretebilecek yeni yapılanmalar oluşturmaya çalışıyoruz. Özellikle çalıştaylar yaptık ve bundan sonra da devam edecek. Hem iç eğitim çalışmalarımız hem de toplumsal siyaseti yürütme gibi çalışmalarımız devam edecek. HDP’nin de bunlara olabildiğince yerel düzeyde de, bizlerin çok örgütlü olmadığı alanlarda da destek verceğini düşünüyorum.
? Onur yürüyüşü düzenlenecek. Onur yürüyüşüne kimlerin destek vermesini beklersiniz, nasıl bir beklentiniz var?
Onur yürüyüşünün 13’üncüsü düzenlenecek bu yıl, 20 küsür yıldır da onur haftaları yapılıyor. 15-20 kişiyle başlayan yürüyüşler, bugün artık 100 bin kişiyi bulabiliyor.
? Var mı o kadar?
Evet. Gezi’den sonra özellikle ama Gezi’den önce 15 bin kişiye çıkmıştık artık. Dolayısıyla, 15 bin kişi olan yürüyüş İstanbul’daki en büyük yürüyüşlerden birisi haline gelmişti. Dün ( 21 Haziran) transların sorunlarıyla ilgili bir araya gelindi, orada da binlerce kişi yürüdü. Beklenti şu aslında, Onur Haftası’nda LGBTİ’lilerin talebi eşit yurttaşlık, ayrımcılığa uğramadığı, yaşam haklarının ihlal edilmediği, yok edilmeye çalışılmadığı, devlet şiddetine uğramadığı eşit yurttaş koşullarına ulaşması. Dolayısıyla, eşit yurttaşlığa inanan herkesten destek bekliyoruz ve bu desteği büyük oranda alıyoruz, aslında İstanbul’da yürüyen 100 bin kişi, 100 bin eşcinsel değil, bunun için demokratik, özgürlükçü kesimlerin neredeyse tamamı desteklerini veriyorlar, yıllardır DEHAP zamanında da hem parti örgütü hem de vekillerimiz destek verdiler, birlikte yer aldılar. Bir kaç yıldır CHP de LGBTİ meselesini keşfetti, fakat aramızda şöyle bir fark var, HDP’nin bakışıyla CHP’nin bakışı arasında farklılık var. CHP bunu modern yaşamın bir göstergesi, Batılılığın bir göstergesi olarak görüyor, HDP ise, eşit bireyler, eşit yurttaşlar, eşit siyasal özneler olarak birlikte bir mücadele alanı oluşturuyor arada böyle bir fark var. Ama dediğim gibi beklentimiz, eşitliği savunan herkesin desteğini bekliyoruz.
? Demokratik kitle örgütlerinden destek alıyor musunuz?
Onur yürüyüşlerinde hiç bir örgüt kendi bayraklarıyla, flamalarıyla katılmaz, bu bir gelenektir, 8 Mart gibi. Dolayısıyla, kurumsal çağrılar da yapılmaz böyle örgütlere, ama şu var ki mesela LGBTİ örgütleriyle ciddi çalışmalar yürütüyorlar, mesela EĞİTİM – SEN, Tabip Odası’yla birlikte çalışmalar yürütülüyor. Siyasi partiler açısından baktığımızda pek çok siyasi partiözellikle demokratik kamuoyunda ki sol-sosyalist partilerden yoğun bir katılım yaşanıyor.
? Kadın ve nefret cinayetlerinde bir artış yaşanıyor, buna karşı ne yapılmalı?
Öncelikle devletin hem yasal düzeyde hem yöneticilerin ağzında ki nefret söyleminin ortadan kaldırılması gerekiyor. Nefret suçlarıyla ilgili yasaların acilen yürürlüğe girmesi gerekiyor. Ayrımcılık tartışmalarında HDP ve CHP ciddi çalışmalar yaptılar, HDP’li vekillerimiz ciddi çalışmalar yaptılar parlamenter düzeyde. İkincisi, kadın kimliğinin erkek egemen kültüründeki görünmezliğinin, yok sayılmasının ortadan kaldırılması, kadın bakanlığının yeniden kurulması.
? HDP’nin seçim bildirgesinde de vardı bu?
Evet seçim bildirgesinde var. Ayrıca, bir eşitlik bakanlığının kurulması, bu sadece kadınlar ve LGBTİ’liler için değil gayrimüslimler, farklı mezheplerdeki insanlar için devletin bütün yurttaşlarına eşit bir mesafede olmasını sağlayacak bu yasaların hayata geçmesini destekleyecek ve kontrol edecek bir eşitlik bakanlığının kurulması gerekiyor acilen. Bunlarla ancak devlet düzeyinde bazı değişiklikler yapacağız, toplumsal düzeyde ise hızlıca, eğitimden sağlığa kadar her alanda, siyasette özellikle yöneticiler katında ayrımcılığı yasaklayan çalışmaların, toplumsal dönüşümün sağlanması gerekiyor.
? Son 6 ayda 144 tane kadın cinayeti oldu. Bunun artışını neye bağlıyorsunuz? DAİŞ’in tecavüz olaylarının Türkiye’ye yansıması mıdır bu?
Savaş, erkekliği her zaman kışkırtır. Sadece olduğu yeri değil bütün bölgeyi etkiler. Tabii ki yansımaları vardır ama Türkiye’de durum zaten iyi değildi. Sayılar artıyor ama şiddet de çok yoğun bir biçimde artıyor. Çünkü, bu şiddeti uygulayanlar cezalandırılmıyorlar ya da bahaneler bulunuyor, yöneticiler katında bu eşitliğin olmadığı söyleniyor. Bir yandan da kadını yok sayarken, kadını korumazken devlet haliyle şiddet de artıyor. Çünkü, öldüren kişi bir suç işlediğini düşünmüyor. Kendisinin seçtiği ve başa getirdiği kişi bunun bir ayıp olduğunu düşünmüyor.
? Çok teşekkür ederim, sağolun.
Siz sağolun.
http://halkinnabzi.info/beta/?p=9386
? HDP parti meclisi üyesi, aynı zamanda bir aktivistsiniz. Öncelikle hemen seçimin ardından, gündem de böyle yoğunken röportaj teklifimizi kabul ettiğiniz için teşekkür ederiz.
Ben teşekkür ederim.
? Bir kaç soru hazırladım sizin için, bunları cevaplayalım mümkünse. HDP’nin seçim başarısını konuşalım önce, bu başarıyı getiren en önemli etkenler nelerdi sizce?
Çok fazla şey var, hangisini yarıştırırım bilemiyorum ama birincisi partinin ortaya koyduğu bir yeni siyaset anlayışı hani belli bir arayışta olan çeşitli kesimlerde karşılık buldu. Özellikle Kürt halkı için çok birleştirici bir siyasi propaganda yapınca karşılığını da dolayısıyla bulmuş oldu. Tabii bu sürece AKP’nin politikaları, barış müzakerelerinin geldiği aşamalar gibi etkiler de oldu ama Batı tarafından bakacak olursak HDP’nin çizmiş olduğu siyaset, bütün o seçim süresince yaşanan onca olaya rağmen gösterdiği barış iradesi, sanırım Batı’da da barış talebinde olanları partiye doğru yönlendirdi.
? Bundan sonra sizce ne olur? Nasıl bir hükümet, nasıl bir koalisyon olur?
Görünen o ki, AKP’nin bir hükümeti olacak, şu anda İstanbul AKP-CHP koalisyon kursun istiyor ama AKP açısından özellikle çözüm sürecinde geldiği aşamadan dolayı MHP ile koalisyon kurmak daha kolay gibi görünüyor, MHP’nin taleplerini karşılaması daha kolay geliyor. AKP’ye dolayısıyla MHP ile koalisyon daha yürütülebilir geliyor ve MHP’yi kendine yiyebileceği bir küçük ortak olarak görmesi bu olasılığı güçlendiriyor.
? Bu MHP’nin sonunun geldiğini göstermez mi?
AKP ile koalisyona giren her parti eriyecektir, bu 13 yıllık kötü sicilden sonra toplumun artık yarısından fazlasını oluşturan grubun ve birlikte hareket etme iradesine sahip olan örgütlü kesimlerinin tamamen sırt çevirdiği bir AKP ile kurulacak iktidar ülkede bir siyasal rahatlama, ilerleme, genişleme, demokratikleştirme getirmeyeceği gibi koalisyon yapacağı bütün partiler eriyecektir. MHP için daha önceki koalisyon deneyimleri ortada, yüzde 9,5 ile baraj altında kaldılar ama sonra o barajın üstüne çıkmayı başardılar. DYP, ANAP, DSP gibi yok olup gitmediler, dolayısıyla MHP’nin biraz buna güvendiğini düşünüyorum ben. Yüzde 16’lardan düşüş yaşayabileceklerini ama eğer bu süreçte özellikle cemaatin temizlendiği kadrolara MHP’nin yerleşmesiyle birlikte, devlette güçlenmesiyle birlikte bir yandan da yukarıya doğru hareket edebilecekmiş gibi bir hesap yaptığını düşünüyorum yani bir kumar oynayacaklar.
? HDP’nin bu süreçteki tavrı ne olmalıdır?
HDP için iki seçenek sunuluyor ortaya, bir tanesi AKP ile koalisyon, bu tamamen reddedilen bir durum, seçmenlerine de yapmayacağını söz verdiği bir durum bu. Seçmenlerine söz vermek derken hani sanki Türk seçmenlerine söz verilmiş gibi davranılıyor ama aslında Kürtler’e verdiği bir söz var hem barış müzakereleri için uğraşmak hem de barış masasını devirmiş bir partiye destek vermemek. Dolayısıyla AKP ile koalisyon söz konusu değil. Diğer seçenek, CHP-MHP-HDP olarak gözüküyor ama AKP ile koalisyon yapmasına tamamen karşı çıkılırken MHP ile koalisyon yapması, MHP’yi desteklemesini beklemek çok hayalci bir beklentidir. HDP’ye verilen görev, toplumsal barış mücadelesini, demokratikleşme mücadelesini toplumsal alanda ve parlamentoda çok daha güçlü bir şekilde bizim daha güçlü desteğimizle temsilcimiz olarak onaylanmış olarak yürütmektir. Dolayısıyla HDP’ye düşen görev muhalefettir, bu süreçte de özellikle geçtiğimiz anayasa çalışmaları hani 2011’de ortaya koyduğu o zamanki BDP olan HDP üzerine ortaya konan anayasa önerileri, ondan öncesinde ülkenin demokratikleştirilmesi, sağlıklı bir anayasa yapılabilmesi için yol haritası ve oradaki talepler Dolmabahçe’de duruyor. Bunlar üzerinden hem toplumsal alanda hem de parlamentoda muhalefet yürütülmeli.DSC_0079
? AKP’nin savaş politikalarına karşı HDP’nin tavrı ne olmalıdır?
HDP, şu ana kadar yürüttüğü tavrı devam ettirmeli hani barışın yanında ama o barış iradesini güçlü bir biçimde ortaya koyan bir halde sürmeli. Gerçekten de parlamenter sistemdeki sayısal çoğalmanın avantajlarını da güçlü bir şekilde ortaya koymalı. Çünkü, tek partinin hakim olduğu parlamentodan bahsetmiyoruz, tabii bu hakimiyet pek çok kurumda kırılacak, bunları çok güçlü kullanması gerekiyor. İkincisi, HDP’nin toplumsal meşruiyeti oldukça arttı, dolayısıyla bu toplumsal meşruiyeti daha da genişletecek, daha farklı kesimleri de içine alabilecek bir yolda yürütmesi gerekiyor.
? Türk Silahlı Kuvvetleri’nin sınırda DAİŞ ile ilişkisi Suriye’den geçişlerin olduğunu gösteren fotoğraflar ile belgelendi. Türkiye Cumhuriyeti Rojava’da gizli de olsa müdahil, tam da bu dönemde Kürt gençleri için vicdani ret elzem değil mi?
Saldırgan olan, zulmeden, egemen olan ulustan ya da yapıdan feragat etmek, oradan ayrılmak, ordan çekilmek etkilidir, dünyadaki barış örnekleri de böyle oldu.Türkiye Cumhuriyeti vatandaşı olan Kürtler için şöyle bir durum var, Türkiye Cumhuriyeti ordusunda hizmet etmek oldukça zorlayıcıdır. Dolayısıyla, vicdani ret Türkiye’de etkili olabilmelidir diye düşünüyorum ama bunun koşulları Türkiye’nin hukuki durumu vs. açısından baktığımızda pek çok genç için uygun değil, hani işsizlik, kimliksizlik, kaçak hayatı sürmek vs. bu tip şeyler insanları çok kısıtlıyor. Dolayısıyla, vicdani retçi olarak herkes bunu yapmalı diyemiyorum çünkü, herkes bu hakkını kullanabilecek bazı imkânlara sahip olmayabilir. Devlet zaten böyle bir imkân sağlasa bile en alt tabakadaki kesimi bu haktan en son yararlanabilir duruma getirirler ama şu var ki eğer barış politikası yapacaksak savaş araçlarını zayıflatmamız gerekiyor, dolayısıyla daha enternasyonel bir bakışa gidip aynen Kobanê direnişi sırasında sınırınların yıkıldığı gibi bir yöne doğru gidilmelidir. Tabii bunlar kitlesel olarak yapılabilirse, hani sınırı 3 kişi, 5 kişinin yıkması pek mümkün değildi, vicdani ret açısından da eğer Kürt gençleri bu süreçte Ortadoğu’da savaşan Kürt halkına karşı savaşı desteklememe, orduya destek olmamayı kitlesel bir biçimde yürütürlerse, daha etkili olacaktır diye düşünüyorum.
? LGBTİ Onur haftası içerisindeyiz, HDP, LGBTİ mücadelesini nasıl geliştirmeli?
DEHAP zamanından beri HDP parti tüzüğünde cinsel yönelim ayrımcılığını yasaklayan maddeler var. HDK’nin LGBTİ koordinasyonu da var ama çok iyi çalışamadılar, hem bizlerin yetmezliği var hem de HDK içerisinde bir yetmezlik var. Geçtiğimiz bu 3 seçim döneminde şunu gördük ki ilkesel bir şekilde LGBTİ haklarını savunmak artık oy kaybettiren bir şey değil, belki de oradan oy kazandırmıyor olabilir ama hem Demirtaş kampanyasında gördük hem yerel seçimlerde gördük hem de genel seçimde daha güçlü bir şekilde AKP, AKP medyası, cumhurbaşkanı, başbakan, çeşitli temsilciler, mahallelerde dağıtılan broşürler, bizim LGBTİ adayımızla ilgili ciddi saldırılar oluşturuldu ama buna rağmen muhafazakâr kimliğiyle bilinen seçmen grupları bile HDP’nin ortaya koyduğu, Kürt siyasal hareketinin ortaya koyduğu özgürlüklerin herkes için olduğu ve insan haklarının herkes için olduğu algısı belli bir düzeyde yerleşiyor. Bunun karşılığında da HDP bir kayıpla değil, güçlü bir yükselişle çıktı. Dolayısıyla, HDP’nin bu noktada artık LGBTİ mücadelesini ilkesel düzeyde toplumsal olarak yaygınlaştırmak için bazı yollar bulması gerekiyor. Burada en çok görev HDP’deki LGBTİ’lilere düşüyor yani bizlere düşüyor. Bizler de o yüzden seçimlerden önce seçim bildirgesine kadar yeniden yapılanma, HDP’nin LGBTİ politikaları üretebilecek, LGBTİ’lilerin perspektifiyle toplumsal politikalar üretebilecek yeni yapılanmalar oluşturmaya çalışıyoruz. Özellikle çalıştaylar yaptık ve bundan sonra da devam edecek. Hem iç eğitim çalışmalarımız hem de toplumsal siyaseti yürütme gibi çalışmalarımız devam edecek. HDP’nin de bunlara olabildiğince yerel düzeyde de, bizlerin çok örgütlü olmadığı alanlarda da destek verceğini düşünüyorum.
? Onur yürüyüşü düzenlenecek. Onur yürüyüşüne kimlerin destek vermesini beklersiniz, nasıl bir beklentiniz var?
Onur yürüyüşünün 13’üncüsü düzenlenecek bu yıl, 20 küsür yıldır da onur haftaları yapılıyor. 15-20 kişiyle başlayan yürüyüşler, bugün artık 100 bin kişiyi bulabiliyor.
? Var mı o kadar?
Evet. Gezi’den sonra özellikle ama Gezi’den önce 15 bin kişiye çıkmıştık artık. Dolayısıyla, 15 bin kişi olan yürüyüş İstanbul’daki en büyük yürüyüşlerden birisi haline gelmişti. Dün ( 21 Haziran) transların sorunlarıyla ilgili bir araya gelindi, orada da binlerce kişi yürüdü. Beklenti şu aslında, Onur Haftası’nda LGBTİ’lilerin talebi eşit yurttaşlık, ayrımcılığa uğramadığı, yaşam haklarının ihlal edilmediği, yok edilmeye çalışılmadığı, devlet şiddetine uğramadığı eşit yurttaş koşullarına ulaşması. Dolayısıyla, eşit yurttaşlığa inanan herkesten destek bekliyoruz ve bu desteği büyük oranda alıyoruz, aslında İstanbul’da yürüyen 100 bin kişi, 100 bin eşcinsel değil, bunun için demokratik, özgürlükçü kesimlerin neredeyse tamamı desteklerini veriyorlar, yıllardır DEHAP zamanında da hem parti örgütü hem de vekillerimiz destek verdiler, birlikte yer aldılar. Bir kaç yıldır CHP de LGBTİ meselesini keşfetti, fakat aramızda şöyle bir fark var, HDP’nin bakışıyla CHP’nin bakışı arasında farklılık var. CHP bunu modern yaşamın bir göstergesi, Batılılığın bir göstergesi olarak görüyor, HDP ise, eşit bireyler, eşit yurttaşlar, eşit siyasal özneler olarak birlikte bir mücadele alanı oluşturuyor arada böyle bir fark var. Ama dediğim gibi beklentimiz, eşitliği savunan herkesin desteğini bekliyoruz.
? Demokratik kitle örgütlerinden destek alıyor musunuz?
Onur yürüyüşlerinde hiç bir örgüt kendi bayraklarıyla, flamalarıyla katılmaz, bu bir gelenektir, 8 Mart gibi. Dolayısıyla, kurumsal çağrılar da yapılmaz böyle örgütlere, ama şu var ki mesela LGBTİ örgütleriyle ciddi çalışmalar yürütüyorlar, mesela EĞİTİM – SEN, Tabip Odası’yla birlikte çalışmalar yürütülüyor. Siyasi partiler açısından baktığımızda pek çok siyasi partiözellikle demokratik kamuoyunda ki sol-sosyalist partilerden yoğun bir katılım yaşanıyor.
? Kadın ve nefret cinayetlerinde bir artış yaşanıyor, buna karşı ne yapılmalı?
Öncelikle devletin hem yasal düzeyde hem yöneticilerin ağzında ki nefret söyleminin ortadan kaldırılması gerekiyor. Nefret suçlarıyla ilgili yasaların acilen yürürlüğe girmesi gerekiyor. Ayrımcılık tartışmalarında HDP ve CHP ciddi çalışmalar yaptılar, HDP’li vekillerimiz ciddi çalışmalar yaptılar parlamenter düzeyde. İkincisi, kadın kimliğinin erkek egemen kültüründeki görünmezliğinin, yok sayılmasının ortadan kaldırılması, kadın bakanlığının yeniden kurulması.
? HDP’nin seçim bildirgesinde de vardı bu?
Evet seçim bildirgesinde var. Ayrıca, bir eşitlik bakanlığının kurulması, bu sadece kadınlar ve LGBTİ’liler için değil gayrimüslimler, farklı mezheplerdeki insanlar için devletin bütün yurttaşlarına eşit bir mesafede olmasını sağlayacak bu yasaların hayata geçmesini destekleyecek ve kontrol edecek bir eşitlik bakanlığının kurulması gerekiyor acilen. Bunlarla ancak devlet düzeyinde bazı değişiklikler yapacağız, toplumsal düzeyde ise hızlıca, eğitimden sağlığa kadar her alanda, siyasette özellikle yöneticiler katında ayrımcılığı yasaklayan çalışmaların, toplumsal dönüşümün sağlanması gerekiyor.
? Son 6 ayda 144 tane kadın cinayeti oldu. Bunun artışını neye bağlıyorsunuz? DAİŞ’in tecavüz olaylarının Türkiye’ye yansıması mıdır bu?
Savaş, erkekliği her zaman kışkırtır. Sadece olduğu yeri değil bütün bölgeyi etkiler. Tabii ki yansımaları vardır ama Türkiye’de durum zaten iyi değildi. Sayılar artıyor ama şiddet de çok yoğun bir biçimde artıyor. Çünkü, bu şiddeti uygulayanlar cezalandırılmıyorlar ya da bahaneler bulunuyor, yöneticiler katında bu eşitliğin olmadığı söyleniyor. Bir yandan da kadını yok sayarken, kadını korumazken devlet haliyle şiddet de artıyor. Çünkü, öldüren kişi bir suç işlediğini düşünmüyor. Kendisinin seçtiği ve başa getirdiği kişi bunun bir ayıp olduğunu düşünmüyor.
? Çok teşekkür ederim, sağolun.
Siz sağolun.
http://halkinnabzi.info/beta/?p=9386