Özbekistan’dan Türkiye’ye sığınan Özbek eşcinsel Şahruh ile Özbekistan’da eşcinsel olmak üzerine gerçekleştirdiğimiz röportaj…
![]()
Bize biraz kendinizden bahseder misiniz?
Merhaba. İsmim Şahruh Ozbekistanlıyım. 32 yaşında biseksüel erkeğim. Evliyim. Aslinda biseksuel olduğumu 13 14 yaşlarında farkına varmıştım. Özbekistan’dayken pek ciddi arkadaşlığım olmadı. Sadece çocukluğumda yaz kampında tanıştığım biri vardı. Bizim oralarda çok dikkatli olmak gerekiyor. Eger tuzağa düşerseniz vay halinize. Ailem geçen seneye kadar hiçbir şeyden haberi yoktu. Ben 18 yaşimdan beri yurt dışında yaşıyordum. Haberleri oldugunda iyi ki Özbekistan’da değildim yoksa şu an ölmüştüm. Ailemi çok iyi tanırım.
Şu an neredesiniz.. Türkiye’ye nasıl geldiniz, nerede kalıyorsunuz?
Şu an BMMYK’nın belirlediği uydukent *****’de kalıyorum eşimle beraber. Özbekistan’dan acil çıkmamız gerektiğini anladığımda direk Türkiye’ye uçak bulamadım. Rusya üzerinden gelmeye mecbur kaldım.
Eşinizin biseksüel olduğunuzdan haberi var mı?
Eşimin haberi var. Evlendikten 1.5 sene sonra biseksüel olduğumu ve boşanmak istediğimi söyledim. Çünkü kabul etmeyeceğini düşünüyordum. Beni şaşırttı, bana normal olduğunu söyledi. Kendisi hemşire olduğu için bu konuda bilgili. Çocuğum yok.
Özbekistan’da ne kadar süre yaşadınız, Özbekistan’da LGBTİ bireyler ne yapar? Burada yaşadığınız homofobik olaylardan biraz bahseder misiniz?
Özbekistan’a en son gittiğimde 2 ay kaldım. Pasaportumu değiştirmek için gitmiştim. Özbekistan’da LGBTİ bireyler gizlidirler. Hep tedirgin gezerler. Korku içerisindeler her zaman. İnsanlar surekli hakaretlere, sözlü tacizlere, aşağılamalara mağruz kalabiliyorlar. Ben polisin şiddetine maruz kaldım. Sizden halk da polis de nefret eder. Sizi yok sayarlar. İnsan yerine koymazlar. Beni karakola götürüp saatlarce işkence ettiler. Aşağılayıcı sözler, küfürlü hakaretler… Polisin biri elindeki jopu arkama sokmak istedi. Hâla hatırladıkça kendimi çok kötü hissederim, psikolojim bozuluyor.
Özbekistan’da LGBTİ dernekler ve LGBTİ bireylerin takıldıkları mekanlar var mı?
Özbekistan’da LGBTİ derneği diye bir şey olamaz. Biz dernek açtığımızda halk bizi o dernekle birlikte yakar. Yasal olarak zaten mümkün değil. Halk LGBT ye tahammül edemez. Sosyal medyada 5 – 6 LGBTİ aktivisti bir grup açtık yakında oradan faaliyetimizi yürütüyoruz. Şimdilik kimse bilmiyor. Yakında cumhurbaşkanına müracaat ettik yazılı olarak 120 maddenin iptali için.
Trans bireyler için yaşam nasıl? Topluma adapte olabiliyorlar mı?
Trans bireyler en çok hedef olanlar. Zaten çok azlar. Olanlar da Rusya’da yaşıyor çoğu. Hatta siz birinin sokak ortasında bir grup homofobikler tarafından saldırıya maruz kalan transın videosunu youtube’da yayınlamıştınız. Trans bireylerin takıldıkları mekanları yok. Onlar genelde evlerde takılırlar. Yani güvenilir arkadaşlarının evlerinde. Polisler tespit ettikleri evlere bile baskın yapıyorlar. Eğlenmeleri de yasak yani. Yaşamalarına izin vermiyorlar anlayacağınız. Translar gündüzleri sokağa çıkamazlar. Hep gece çıkarlar. Çok zor hayat yaşıyorlar. Bu yüzdende çoğu yurt dışına gidiyor. Özellikle Rusya’ya.
Özbekistan’da LGBTİ birey olmayı kısaca anlatabilir misiniz?
Ben şunu açıkça söyleyebilirim. LGBTİ saldırıları arkasında Özbekistan polisi var. Onların kendileri yaptırıyor bu saldırıları. Özbekistan eşcinselliğin cinayet sayıldığı az sayıdaki ülkelerden biri. Oradaki homofobiyi iki kelimeyle anlatmam mümkün değil. Türkiye’de yaşayanlar Özbekistan’daki homofobinin nasıl bir şey olduğunu hiçbir zaman anlayamaz. Siz yine de biraz olsun hakkınızı savunabiliyorsunuz. Bizde o bile yok. İnternetten tanışıyorlar ve buluşmaya gittiklerinde karşılarına homofobikler çıkıyor ve ölesiye dövüyorlar. Yani Özbekistan’da LGBTİ’ler hem polis hemde halk tarafından avlanıyor.
Özbekistan’daki homofobi ve transfobiyi neye bağlıyorsunuz?
Ben ülkemdeki homofobiyi dine bağlıyorum. İnsanların homofobik olmasında dinin rolü büyüktür. Devlet kültürümüze ters olduğunu söylerler. Eşcinsellik “iğrençliktir” demişti eski cumhurbaşkanı. Yenisi cumhurbaşkanı bir çok reform yaptı. Biz Eşcinselliği cinayetlikten çıkarıp LGBTİ’leri kanunla korur diye düşünmüştük ama olmadı.
Cenevre’de bir toplantıda “diğer tüm isteklerinizi kabul ederiz ama Eşcinselliği yasallaştırma talebinizi asla ve kâta kabul etmeyiz” demişti eski başbakan yardımcısı.
Ben artık mücadelenin vakti geldi ve geçiyor diye düşündüm ve haklarımızı talep etmeye başladım. Ben açık profille mücadele ediyorum. Facebook, Twitter ve Youtube’da.
BBC Uzbek Ozodlik Radyosu gibi yurt dışından yayın yapan kanallara çıktığımızda, diğer haberlerde 50 60 yorum yapıldıysa biz çıktığımızda devlete müracaat ettiğimizde 1000 uzerinde yorum yapılıyor. %99’u nefret kusuyor halkın. Öldürülmemiz gerektiğini, kuduz hayvanlara uygulanan, yaylaya çıkarıp diri diri yakılmamız gerektiğini, elimizi kolumuzu bağlayıp yüksek binalardan aşağıya atılmamız gerektiğini. Şişeye oturtulmamız gerektiğini yazıyorlar. Bu yazdıkları çok vahşice ve korkunç. Siz şimdi böyle bir halkın içinde LGBTİ bireyi olmayı bir hayal edin.
Bundan sonraki hayatınızda ne yapmayı düşünüyorsunuz?
Gönul ister ki kendi ülkeme gideyim ama ne yazık ki benim için Özbekistan kapıları kapandı. Türkiye’de yaşamak için sığınma hakkımız yokmuş.Turkiye’de yaşamak için daimi sığınma hakkı talep etme hakkımız da yokmuş. Sadece Avrupa birliği vatandaşlarına tanıyormuş Türkiye o hakkı. Bu yüzden de 3. bir ülkeye yerleştirmesi için BMMYK’ya başvuruda bulundum. İllaki beni şu ülkeye gönderin diyemem. Özgürce yaşayabildiğim, cinsel yönelimimden dolayı ayrımcılığa uğramayacağım bir yere göndermelerini isterdim. Özellikle büyük şehirlere gitmek isterdim. Çünkü orada yaşamak biraz olsun iyidir. Büyükşehirlerde homofobiye, diger küçük kentlere göre daha az maruz kalır insan.
Özbekistan’da karşı cinsle evli olduğunuzu ve açık kimliğinizle aktivizm yaptığınızı belirtiyorsunuz. Kimliğinizi açıkça belli etmeden sorunsuz bir yaşam imkanınızdan feragat edip LGBT aktivizmi yapmanızdaki motivasyonlar nelerdir?
Açıkca aktivistlik yapmamın sebebi saklayacak bir şeyimin kalmadığındandır. Artık bana yakın olan herkes biliyor benim biseksüel olduğumu. Ailem, akrabalarım, arkadaşlarım, konu komsu… Madem herkes biliyor önümde bir engel yok. Artık haklarımız için mücadele ediyoruz birkaç arkadaşla birlikte.
Şu anda *****’de bulunduğunuzu söylüyorsunuz. Eşiniz de sizinle beraber mi? LGBTİ Aktivizmi yapmanıza eşiniz nasıl yaklaşıyor?
Evet *****’de eşimle birlikte yaşıyoruz. Aktivistlik yapmama esim karşı değil. “Çünkü birileri bir yerden başlamalıydı, o da sen oldun” diyor. Tabi bazen endişeleniyor. Sorular soruyor. “Bizim devlet seni Turkiye’den göturebilir mi? Acaba iade edin dese Türkiye gönderir mi?” diye. Genel olarak en büyük destekçim eşimdir. Özbekistan’da LGBTİ+lerin durumunu çok iyi biliyor. Çunku herhangi bir şey olursa LGBTİ’lere Özbekistanda. İlk önce benimle birlikte haberdar oluyor.
Polis saldırısına uğradığınızı söylediniz. Sizi polisler hangi gerekçe ile alıkoydu? Polisler biseksüel olduğunuzu nasıl öğrendi?
Ben arkadaşımın evindeyken polis içeriye kamera ile girdiğinde ben arkadaşımla yataktaydım ve polis beni suç üstü yakaladı. Yani Özbekistan anayasasına gore iki yetişkin erkeğin cinsel birliktelik yaşaması 120 maddede de suç sayılır ve 3 yıl hapis cezası alır.
Türkiye Cumhuriyeti’nde bazı medya unsurları doğrudan LGBTİ bireyleri hedef gösterebiliyor. Özbekistan’da da basın yoluyla halka bir saldırı mesajı veriliyor mu?
Özbekistan’da ana akım medya devletin elinde. Özel kanallar dahil. Tabi ki doğrudan saldırı mesajı veremezler ama zaman zaman LGBTİ’leri kısada olsa karalamalar olabiliyor. Kısa dememin nedeni gündemde olmamızı istemezler. Genelde o dediğiniz doğrudan saldırı mesajını polisler verir. Ben tüm saldırıların, işkencelerin arkasında polisin olduğunu söyleyebilirim. Çünkü LGBTİ bireylerine saldıranlar hiçbir ceza almıyor. Bir düşünün, polis devletinde sıradan bir vatandaşa bir tekme atamayan adamlar, bireyleri gördüğünde öldüresiye dövme cesaretini kimden alıyor sizce? Açıkça bıçaklamakla, boğazını kesmekle tehdit ediyorlar.
Türkiye’deki LGBTİ bireylere bir mesajınız var mı?
Turkiye’deki LGBTİ bireylere şunu söylemek istiyorum. Hakkınızı savunun, sonuna kadar. Sizin bu toplumun bir parçası olduğunuzu, kendi haklarınız için sonuna kadar mücadele ettiğinizi gösterin tüm insanlara. Aşk kazanacak. Homofobikler alışacak, kabul edecek. Her alanda, her yerde olduğunuzu gösterin. Şuan üzerimizde bulutlar var, yağmur yağacak güneş çıkacak o zaman gökkuşağını herkes görecek.
http://lgbti.org/ozbekistanda-escinsel-olmak/
Bize biraz kendinizden bahseder misiniz?
Merhaba. İsmim Şahruh Ozbekistanlıyım. 32 yaşında biseksüel erkeğim. Evliyim. Aslinda biseksuel olduğumu 13 14 yaşlarında farkına varmıştım. Özbekistan’dayken pek ciddi arkadaşlığım olmadı. Sadece çocukluğumda yaz kampında tanıştığım biri vardı. Bizim oralarda çok dikkatli olmak gerekiyor. Eger tuzağa düşerseniz vay halinize. Ailem geçen seneye kadar hiçbir şeyden haberi yoktu. Ben 18 yaşimdan beri yurt dışında yaşıyordum. Haberleri oldugunda iyi ki Özbekistan’da değildim yoksa şu an ölmüştüm. Ailemi çok iyi tanırım.
Şu an neredesiniz.. Türkiye’ye nasıl geldiniz, nerede kalıyorsunuz?
Şu an BMMYK’nın belirlediği uydukent *****’de kalıyorum eşimle beraber. Özbekistan’dan acil çıkmamız gerektiğini anladığımda direk Türkiye’ye uçak bulamadım. Rusya üzerinden gelmeye mecbur kaldım.
Eşinizin biseksüel olduğunuzdan haberi var mı?
Eşimin haberi var. Evlendikten 1.5 sene sonra biseksüel olduğumu ve boşanmak istediğimi söyledim. Çünkü kabul etmeyeceğini düşünüyordum. Beni şaşırttı, bana normal olduğunu söyledi. Kendisi hemşire olduğu için bu konuda bilgili. Çocuğum yok.
Özbekistan’da ne kadar süre yaşadınız, Özbekistan’da LGBTİ bireyler ne yapar? Burada yaşadığınız homofobik olaylardan biraz bahseder misiniz?
Özbekistan’a en son gittiğimde 2 ay kaldım. Pasaportumu değiştirmek için gitmiştim. Özbekistan’da LGBTİ bireyler gizlidirler. Hep tedirgin gezerler. Korku içerisindeler her zaman. İnsanlar surekli hakaretlere, sözlü tacizlere, aşağılamalara mağruz kalabiliyorlar. Ben polisin şiddetine maruz kaldım. Sizden halk da polis de nefret eder. Sizi yok sayarlar. İnsan yerine koymazlar. Beni karakola götürüp saatlarce işkence ettiler. Aşağılayıcı sözler, küfürlü hakaretler… Polisin biri elindeki jopu arkama sokmak istedi. Hâla hatırladıkça kendimi çok kötü hissederim, psikolojim bozuluyor.
Özbekistan’da LGBTİ dernekler ve LGBTİ bireylerin takıldıkları mekanlar var mı?
Özbekistan’da LGBTİ derneği diye bir şey olamaz. Biz dernek açtığımızda halk bizi o dernekle birlikte yakar. Yasal olarak zaten mümkün değil. Halk LGBT ye tahammül edemez. Sosyal medyada 5 – 6 LGBTİ aktivisti bir grup açtık yakında oradan faaliyetimizi yürütüyoruz. Şimdilik kimse bilmiyor. Yakında cumhurbaşkanına müracaat ettik yazılı olarak 120 maddenin iptali için.
Trans bireyler için yaşam nasıl? Topluma adapte olabiliyorlar mı?
Trans bireyler en çok hedef olanlar. Zaten çok azlar. Olanlar da Rusya’da yaşıyor çoğu. Hatta siz birinin sokak ortasında bir grup homofobikler tarafından saldırıya maruz kalan transın videosunu youtube’da yayınlamıştınız. Trans bireylerin takıldıkları mekanları yok. Onlar genelde evlerde takılırlar. Yani güvenilir arkadaşlarının evlerinde. Polisler tespit ettikleri evlere bile baskın yapıyorlar. Eğlenmeleri de yasak yani. Yaşamalarına izin vermiyorlar anlayacağınız. Translar gündüzleri sokağa çıkamazlar. Hep gece çıkarlar. Çok zor hayat yaşıyorlar. Bu yüzdende çoğu yurt dışına gidiyor. Özellikle Rusya’ya.
Özbekistan’da LGBTİ birey olmayı kısaca anlatabilir misiniz?
Ben şunu açıkça söyleyebilirim. LGBTİ saldırıları arkasında Özbekistan polisi var. Onların kendileri yaptırıyor bu saldırıları. Özbekistan eşcinselliğin cinayet sayıldığı az sayıdaki ülkelerden biri. Oradaki homofobiyi iki kelimeyle anlatmam mümkün değil. Türkiye’de yaşayanlar Özbekistan’daki homofobinin nasıl bir şey olduğunu hiçbir zaman anlayamaz. Siz yine de biraz olsun hakkınızı savunabiliyorsunuz. Bizde o bile yok. İnternetten tanışıyorlar ve buluşmaya gittiklerinde karşılarına homofobikler çıkıyor ve ölesiye dövüyorlar. Yani Özbekistan’da LGBTİ’ler hem polis hemde halk tarafından avlanıyor.
Özbekistan’daki homofobi ve transfobiyi neye bağlıyorsunuz?
Ben ülkemdeki homofobiyi dine bağlıyorum. İnsanların homofobik olmasında dinin rolü büyüktür. Devlet kültürümüze ters olduğunu söylerler. Eşcinsellik “iğrençliktir” demişti eski cumhurbaşkanı. Yenisi cumhurbaşkanı bir çok reform yaptı. Biz Eşcinselliği cinayetlikten çıkarıp LGBTİ’leri kanunla korur diye düşünmüştük ama olmadı.
Cenevre’de bir toplantıda “diğer tüm isteklerinizi kabul ederiz ama Eşcinselliği yasallaştırma talebinizi asla ve kâta kabul etmeyiz” demişti eski başbakan yardımcısı.
Ben artık mücadelenin vakti geldi ve geçiyor diye düşündüm ve haklarımızı talep etmeye başladım. Ben açık profille mücadele ediyorum. Facebook, Twitter ve Youtube’da.
BBC Uzbek Ozodlik Radyosu gibi yurt dışından yayın yapan kanallara çıktığımızda, diğer haberlerde 50 60 yorum yapıldıysa biz çıktığımızda devlete müracaat ettiğimizde 1000 uzerinde yorum yapılıyor. %99’u nefret kusuyor halkın. Öldürülmemiz gerektiğini, kuduz hayvanlara uygulanan, yaylaya çıkarıp diri diri yakılmamız gerektiğini, elimizi kolumuzu bağlayıp yüksek binalardan aşağıya atılmamız gerektiğini. Şişeye oturtulmamız gerektiğini yazıyorlar. Bu yazdıkları çok vahşice ve korkunç. Siz şimdi böyle bir halkın içinde LGBTİ bireyi olmayı bir hayal edin.
Bundan sonraki hayatınızda ne yapmayı düşünüyorsunuz?
Gönul ister ki kendi ülkeme gideyim ama ne yazık ki benim için Özbekistan kapıları kapandı. Türkiye’de yaşamak için sığınma hakkımız yokmuş.Turkiye’de yaşamak için daimi sığınma hakkı talep etme hakkımız da yokmuş. Sadece Avrupa birliği vatandaşlarına tanıyormuş Türkiye o hakkı. Bu yüzden de 3. bir ülkeye yerleştirmesi için BMMYK’ya başvuruda bulundum. İllaki beni şu ülkeye gönderin diyemem. Özgürce yaşayabildiğim, cinsel yönelimimden dolayı ayrımcılığa uğramayacağım bir yere göndermelerini isterdim. Özellikle büyük şehirlere gitmek isterdim. Çünkü orada yaşamak biraz olsun iyidir. Büyükşehirlerde homofobiye, diger küçük kentlere göre daha az maruz kalır insan.
Özbekistan’da karşı cinsle evli olduğunuzu ve açık kimliğinizle aktivizm yaptığınızı belirtiyorsunuz. Kimliğinizi açıkça belli etmeden sorunsuz bir yaşam imkanınızdan feragat edip LGBT aktivizmi yapmanızdaki motivasyonlar nelerdir?
Açıkca aktivistlik yapmamın sebebi saklayacak bir şeyimin kalmadığındandır. Artık bana yakın olan herkes biliyor benim biseksüel olduğumu. Ailem, akrabalarım, arkadaşlarım, konu komsu… Madem herkes biliyor önümde bir engel yok. Artık haklarımız için mücadele ediyoruz birkaç arkadaşla birlikte.
Şu anda *****’de bulunduğunuzu söylüyorsunuz. Eşiniz de sizinle beraber mi? LGBTİ Aktivizmi yapmanıza eşiniz nasıl yaklaşıyor?
Evet *****’de eşimle birlikte yaşıyoruz. Aktivistlik yapmama esim karşı değil. “Çünkü birileri bir yerden başlamalıydı, o da sen oldun” diyor. Tabi bazen endişeleniyor. Sorular soruyor. “Bizim devlet seni Turkiye’den göturebilir mi? Acaba iade edin dese Türkiye gönderir mi?” diye. Genel olarak en büyük destekçim eşimdir. Özbekistan’da LGBTİ+lerin durumunu çok iyi biliyor. Çunku herhangi bir şey olursa LGBTİ’lere Özbekistanda. İlk önce benimle birlikte haberdar oluyor.
Polis saldırısına uğradığınızı söylediniz. Sizi polisler hangi gerekçe ile alıkoydu? Polisler biseksüel olduğunuzu nasıl öğrendi?
Ben arkadaşımın evindeyken polis içeriye kamera ile girdiğinde ben arkadaşımla yataktaydım ve polis beni suç üstü yakaladı. Yani Özbekistan anayasasına gore iki yetişkin erkeğin cinsel birliktelik yaşaması 120 maddede de suç sayılır ve 3 yıl hapis cezası alır.
Türkiye Cumhuriyeti’nde bazı medya unsurları doğrudan LGBTİ bireyleri hedef gösterebiliyor. Özbekistan’da da basın yoluyla halka bir saldırı mesajı veriliyor mu?
Özbekistan’da ana akım medya devletin elinde. Özel kanallar dahil. Tabi ki doğrudan saldırı mesajı veremezler ama zaman zaman LGBTİ’leri kısada olsa karalamalar olabiliyor. Kısa dememin nedeni gündemde olmamızı istemezler. Genelde o dediğiniz doğrudan saldırı mesajını polisler verir. Ben tüm saldırıların, işkencelerin arkasında polisin olduğunu söyleyebilirim. Çünkü LGBTİ bireylerine saldıranlar hiçbir ceza almıyor. Bir düşünün, polis devletinde sıradan bir vatandaşa bir tekme atamayan adamlar, bireyleri gördüğünde öldüresiye dövme cesaretini kimden alıyor sizce? Açıkça bıçaklamakla, boğazını kesmekle tehdit ediyorlar.
Türkiye’deki LGBTİ bireylere bir mesajınız var mı?
Turkiye’deki LGBTİ bireylere şunu söylemek istiyorum. Hakkınızı savunun, sonuna kadar. Sizin bu toplumun bir parçası olduğunuzu, kendi haklarınız için sonuna kadar mücadele ettiğinizi gösterin tüm insanlara. Aşk kazanacak. Homofobikler alışacak, kabul edecek. Her alanda, her yerde olduğunuzu gösterin. Şuan üzerimizde bulutlar var, yağmur yağacak güneş çıkacak o zaman gökkuşağını herkes görecek.
http://lgbti.org/ozbekistanda-escinsel-olmak/
